Bu makalede aşağıdakiler anlatılmaktadır:

  • Otomotiv parçalarında daha fazla kenar sünekliğine yönelik mevcut ve giderek artan ihtiyaç.

  • Bu "sorun çözücü" AHSS sınıflarının kullanılabileceği yerler.

  • Bu yeni 800MPa sınıflarda test etme ve piyasaya sürüm işleri ne durumda?

Daniel Sund

Daniel Sund, SSAB Avrupa'da 20 yıllık deneyime sahiptir ve sıcak haddelenmiş çeliklerin geliştirilmesinden sorumlu SSAB Ürün Portföy Müdürüdür.

Marcus Folmerz

Marcus Folmerz bir SSAB Şekillendirme Uzmanıdır. 2014 yılından beri SSAB'de çalışıyor.

Robert Ström

Robert Ström 2007'den beri Otomotiv Tasarım Uzmanı olarak SSAB'de çalışmaktadır ve beyaz gövde, şasi ve süspansiyon sistemleri için çarpışma ve statik dayanım simülasyonlarında kapsamlı deneyime sahiptir.

Bu üç yeni Docol® sıcak haddelenmiş 800MPa otomotiv çeliği sınıfı hakkında bilinmesi gereken en önemli şey nedir?

Daniel Sund: Kenar sünekliğini ölçmenin birçok farklı yolu vardır, ancak standart, başlangıç noktası testi - belki de "basitlik testi" demeliyim - ISO 16630 delik genişletme oranıdır. SSAB, yeni Docol® HR800CP+HER ve HR800HE (High Edge) ürünlerinin sırasıyla %45 ve %65'lik delik genişletme oranlarına sahip olacağını garanti etmektedir. Ancak her ikisinin de tipik HER değerleri (sırasıyla %70 ve %100) bundan çok daha yüksektir ve 800 megapaskal otomotiv çeliği pazarının en yüksek değerleri arasında yer alır.

SSAB neden AHSS çeliğinin kenar sünekliğine bu kadar önem veriyor?

Marcus Folmerz: Otomotiv müşterilerimizin SSAB Bilgi Hizmetleri Merkezi'ne getirdiği tüm şekillendirme sorunlarının %95'inin, kesilmiş ve gerilmiş ama neticede çatlamayla sonuçlanmış kenarlarla ilgili olduğunu söyleyebilirim. Çoğu şirket, diğer AHSS şekillendirme sorunlarını nasıl öngöreceğini bilir. Ama kenar sorunlarının öngörülmesi çok çok zor olabilir. Müşteriler belli bir parçanın tasarımına her şeyiyle bağlı kalıp tam üretime geçtiğinde, kabul edilemez sayıda çatlamış kenarla karşılaşabilirler. Bu yeni yüksek kenar sünekliğine sahip AHSS'ler "sorun çözücü" olarak devreye girebilir. Ya da, çatlak kenar oluşmayacağından daha emin olmak istediğiniz otomatik parçalarda bile kullanılabilirler.

Otomotiv üreticileri ve yan sanayi bu derece yüksek düzeyde bir kenar sünekliği talep ediyor mu?

Daniel Sund: Evet. SSAB müşterileri AHSS'nin şekillenebilirliğinin bu yönüne bilhassa odaklanmıştır. Son birkaç yılda, daha fazla AHSS kenar sünekliğine talep oldukça yüksek ve artmaya da devam ediyor.

Marcus Folmerz: Mevcut parça tasarımlarıyla ilgili sorunları çözmenin yanı sıra, daha yüksek kenar sünekliği, çatlak kenarlara karşı daha yüksek bir güvenlik payı ile, gerilmiş veya yüksek kenarlarınız (yüksek flanşlarınız vb.) için daha karmaşık tasarımlar yapabilmenizi sağlar.

Bu üç yeni 800MPa otomotiv çeliğinin FLD'leri de etkileyici: bunların çok yüksek kenar sünekliği ile herhangi bir bağlantısı var mı?

Marcus Folmerz: Hayır, hayır. Şekillendirme sınırı diyagramı ile kenar sünekliği arasında pozitif veya negatif hiçbir korelasyon yoktur. Müşterilere bunu her zaman hatırlatmamız gerekiyor. Yani evet, bu yeni çeliklerin çok iyi FLD'leri var, bu nedenle çeşitli şekillendirme süreçlerinde iyi sonuç vereceklerdir. Diğer bir deyişle, bu 800MPa çelikleri ekstrem kenar sünekliği için optimize ettik, ama diğer şekillendirme işlemlerinde de çok iyiler.

Otomobil OEM'leri zaten birkaç yıldır Docol® HR800CP kullanmıyor mu?

Daniel Sund: Evet, kullanıyorlar. Ama şimdi daha yüksek kenar sünekliği düzeylerini sunan sıcak haddeli 800MPa kompleks faz çeliğimizi geliştirdik. Şimdi iki seçeneğiniz var: yeni iyileştirilmiş Docol® HR800CP'yi satın alabilir veya HR800CP+HER'i satın alabilirsiniz. +HER, her sevkiyatı minimum %45 HER ve tipik olarak %70'lik değerleri garanti edecek şekilde test ettiğimiz anlamına gelir.

Docol® HR800HE de %100 HER testine tabi tutuldu mu?

Daniel Sund: Doğru. Tüm sıcak haddelenmiş 800HE veya High Edge çeliklerimiz, müşterilere garantili minimum %65 HER ve beklenen tipik ortalama olarak %100 HER sağlamak üzere test edilir.

Peki, SSAB bu yeni 800MPa çeliklerde bu denli yüksek bir kenar sünekliğine nasıl ulaşabildi?

Daniel Sund: Öncelikle mikroyapılarını optimize ederek işe başladık. Sonra, her bir çelik yassı kütüğün iç temizliğini sağlamak için vakum tankının gazdan arındırılması da dahil olmak üzere çok sıkı kalite kontrol önlemlerimiz var. Ayrıca sıcak haddeleme süreci boyunca hem sıcaklıkların hem de redüksiyonların son derece gelişmiş bir şekilde kontrolünü sağlıyoruz.

Bu üç yeni 800MPa çelik için olası otomotiv uygulamaları neler?

Robert Ström: Bu 800 megapaskal malzemeler için birçok olası uygulama var. Kontrol kolları, özellikle alt kontrol kolları, önemli bir uygulama olacak. Ama HR800CP, HR800CP+HER ve HR800HE gibi tüm bu HR çelikler, iyi yorulma özellikleri gerektiren yüksek kenar süneklik uygulamalarına iyi bir uyum sağlayabilir. Örneğin, sürekli hareket eden ve sallanan parçalar. Bu nedenle, çok bağlantılı süspansiyonları, çeki kollarını, torsiyon kirişlerini ve alt şasileri düşünüyorum.  

Bu çelikleri, istenen özelliklerin "Altın Ortalaması"na sahip çelikler olarak düşünmeyi seviyorum. Aslında düşünürseniz bu özelliklerin çoğu birbirine aykırı: şekillenebilirlik - yüksek dayanım, yüksek kenar sünekliği - iyi çarpışma performansı. Ancak bu çelikler tüm bu özellikleri sunar ve özellikle de çok yüksek kenar sünekliği sunar.

Bu üç yeni 800MPa çeliğin mevcut durumu nedir?

Robert Ström: Bunları artık Docol® AHSS Deneme Malzemesi Stok Programını kullanarak sipariş edebilirsiniz ve şu anda da birçok müşterimiz onları test ediyor. SSAB aynı zamanda uzun süreli düşük döngülü ve yüksek döngülü yorulma testleri de yapıyor.

Daniel Sund: Evet, müşteri testlerini son derece teşvik ediyoruz. Bu yeni bir parça tasarımında veya kenar çatlaması sorunları olan mevcut bir parçada olabilir.

SSAB'nin üç 800MPa çeliğinin hepsi için AutoForm Malzeme Kartları var mı?

Marcus Folmerz: Evet. Tasarım ve şekillendirme simülasyonlarında yardım almak için müşteriler, HR800CP, HR800CP+HER ve HR800HE AutoForm kartları için Docol® temsilcileriyle iletişim kurabilirler. Ya da temsilcilerinden kendilerine Docol® Test Sürüşü indirme portalına erişim sağlamasını isteyebilirler. Her zaman olduğu gibi, simülasyonlarınızı yeni Docol AHSS çelik sınıflarına hazırlarken SSAB Bilgi Hizmetleri Merkezi de size yardımcı olabilir.

Yüksek kenar sünekliği

İlgili içerik